JAAP: Geloof in de Ontmoeting
6 NOVEMBER, 2020 — EDWIN VAN DE SCHEUR
Fotografie: Jordy Nijenhuis
“Tijdens een ontmoeting zie ik mensen écht veranderen!”
Het is een doodgewone vrijdagavond en twee jonge mannen zitten voor in de auto. Ze komen net terug van hun reguliere sport-en-spelavond. Dan vertelt de jongere bijrijder hoe hij, eerder die avond, tijdens een potje trefbal werd opgeschrikt door een klap van de bal. Het deed hem denken aan de bom die in zijn vroegere huis was ingeslagen. De bomscherven belandden toen in de muur, vlak boven zijn hoofd, en hij had het ternauwernood overleefd. De klap van de bal bracht het opeens allemaal terug.
Jaap van de Kamp, de bestuurder van de auto, noemt het gesprek: “een cadeau van vertrouwen.” Al jaren organiseert hij allerlei bijeenkomsten en spelavonden waarin hij jonge vluchtelingen en andere Nederlandse jongeren bij elkaar brengt om er vooral een gezellige avond van te maken — eerst als vrijwilliger, en nu als jongerenwerker.
ONBEZORGDE LOL EN GOED CONTACT
Volgens Jaap zijn dergelijke ontmoetingen en spelmomenten zeer belangrijk voor de vluchtelingenjongeren: “Het AZC is geen makkelijke plek voor ze om te leven,” legt hij uit. “Ze hebben daar continu te maken met stress en onzekerheid. Onder de 18 moet je nog naar school; dan krijg je in ieder geval de kans om de taal te leren en om mee te draaien met de maatschappij.”
“Maar, ben je boven de 18 — dan heb je eigenlijks niets te doen. Je leven staat volledig op pauze. Bovendien, als je met je ouders bent meegekomen, wordt je waarschijnlijk ook de hele tijd aan hun stress blootgesteld. Daarom denk ik dat die behoefte zo groot is om naar een plek te kunnen gaan waar je even onbezorgd jong kan zijn en gewoon lol kan hebben.”
Voor Jaap zijn dergelijke sport-en-spelavonden een manier om de jongeren even uit hun wereld te halen. Hij benadrukt daarin al snel dat niet alleen de activiteit waardevol is, maar ook het contact dat er uit voortvloeit.
Weer verwijzend naar zijn bijrijder, vertelt Jaap: “Hij deelde iets heel persoonlijks uit zijn leven. Ik vraag nooit direct naar dergelijke verhalen — je vraagt immers ook niet zomaar aan je vrienden wat het ergste is dat ze ooit is overkomen. Dus als iemand dan zoiets besluit met je te delen, dan is dat een heel bijzonder moment.”
“Ik kan dan naast iemand zitten en zeggen dat ik mij goed kan voorstellen dat zoiets nog impact heeft. Vaak hebben jongeren het gevoel dat ze er alleen in staan; dat ze als enige nachtmerries hebben over wat ze hebben meegemaakt en dat ze er niet met iedereen over kunnen praten. Op het moment dat ze zoiets delen, kan ik hen meteen laten zien dat ze er niet alleen in staan.”
‘GEVLUCHT, GEZIEN, GELIEFD’
Voordat Jaap aan de slag ging als jongerenwerker, gaf hij les op een basisschool in Zeist: aan een combinatieklas van groep 5 en 6. Toen vanuit zijn kerk een oproep kwam om iets te ondernemen met jongens uit het nabijgelegen AZC, meldde hij zich meteen aan. Daaruit ontstond een jongensclub die geregeld met elkaar ging sporten.
Wat dus begon als een vrijwillige activiteit, is inmiddels uitgegroeid tot een professionele onderneming bij Stichting Gave: “Het gebeurde allemaal vrij natuurlijk,” herinnert hij. “De school waar ik toen nog werkte werd kleiner, waardoor ik er minder uren ging werken. In de vrij gekomen tijd wilde ik meer doen voor de jongeren in het AZC, en zo vond ik mijn weg naar Gave.”
Gave is een christelijke organisatie die ernaar streeft om de vluchtelingen die naar Nederland komen zich gezien en geliefd te laten voelen. Het is een missie die Jaap nauw aan het hart gaat: “Mijn geloof leert mij dat je niet alleen je eigen mensen moet opzoeken — dat je ook een open hart moet bieden aan hen die misschien met vooroordelen te maken hebben. Jezus verkondigde een boodschap van naastenliefde, en daar zet ik mij ook met volle overtuiging voor in.”
IEDEREEN DRAAGT BIJ
De diepgewortelde missie van de organisatie is nauw verbonden aan het unieke verdienmodel van de stichting. Jaap legt uit dat hij, net als alle andere medewerkers bij Gave, leeft van particuliere giften: “Niemand bij ons heeft een gewoon salaris — tot de directie aan toe. Je begint als vrijwilliger en krijgt dan de mogelijkheid om je eigen achterban op te bouwen en giften te generen.”
Het model doet erg denken aan het tegenwoordig populaire Patreon, een platform waar men creatieve ondernemers kan ondersteunen voor een vast bedrag per maand. “Alleen waren wij veel eerder,” zegt Jaap met een lach.
“Iedereen draagt op zijn eigen manier bij.”
“Ik vind het een mooi systeem. Het geeft mij het gevoel dat ik het samen met anderen doe. Ik organiseer regelmatig avonden waarbij ik mijn plannen presenteer en mensen vragen kunnen stellen. Zo kan ik open en transparant zijn over wat ik doe.”
“Iedereen draagt op zijn eigen manier bij. De een geeft geld, de ander geeft tijd, en weer een ander doet mee met de activiteiten. Het is die combinatie van donaties en mensen motiveren en bij elkaar brengen, die mij instaat stelt om in mijn eigen omgeving, maar ook ver daarbuiten, nieuwe connecties te creëren en ondersteunen. Daar doe ik het voor.”
EEN PROFESSIONELE VERBINDER
Voor Jaap gaat het dus niet alleen om de directe ondersteuning die hijzelf aan jongeren kan bieden, maar ook om het faciliteren van nieuwe ontmoetingen in de rest van het land:
“Vanuit Stichting Gave ondersteunen wij bijvoorbeeld kerken die deze brug willen slaan maar niet meteen weten waar ze moeten beginnen. Wij kunnen ze ondersteunen in de initiële organisatie, lezingen geven, en leuke, laagdrempelige activiteiten organiseren. Maar idealiter kunnen zij het daarna zelf oppakken.”
“Je kan mensen van te voren wel vertellen dat het kennismaken met anderen een verrijking voor jezelf is, maar dat verkoopt niet altijd even lekker. Het is iets dat men in eerste instantie zelf moet ondergaan. Dat vergt soms wat overtuigingskracht, maar tijdens ontmoetingen zie ik mensen écht veranderen. Zodra je over die eerste drempel heen bent is het minder een moetje, maar iets dat je gewoon uit plezier kan doen. Mensen groeien aan beide kanten.”
In tijden van polarisatie, is Jaap’s werk een van de vele initiatieven die het verschil maakt. Wil je meer weten over zijn werk, hem direct ondersteunen, of ben je benieuwd naar de blog die hij bijhoudt?
Breng dan een bezoek aan zijn website: www.jaapvdkamp.nl