5 TIPS OM ONLINE HAAT TEGEN TE GAAN
04 JULI, 2020 — JORDY NIJENHUIS
In de afgelopen weken stonden racisme en online haat volop in de schijnwerpers. Na de grootschalige Black Lives Matter protesten en het daaropvolgende maatschappelijke debat besloten enkele multinationals — waaronder Unilever, Coca Cola en The North Face — om de komende maanden geen advertenties meer te plaatsen op social media. Zij vinden dat platformen als Facebook en Twitter te weinig doen aan het tegengaan van online haat en de verspreiding van nepnieuws.
Ook Minister Grapperhaus (justitie en veiligheid) gaf aan in te willen grijpen: “Eerst aanspreken, binnen 24 uur laten verwijderen en anders gaan we ze ’namen en shamen’ en volgen er boetes. Internet is voor hate speech zo langzamerhand een automatisme geworden. We moeten dat niet meer als maatschappij willen faciliteren.”
Actie tegen online haat blijkt nodig te zijn. Onze eerdere onderzoeken naar de Zwarte Piet discussie en de #HobbyHaters toonden immers dat de giftigheid op social media in de afgelopen jaren sterk is toegenomen. En ook recente data toont dat, na de aanvankelijk dempende werking van de coronacrisis, de opwaartse trend in online haat zich blijft voortzetten.
Gelukkig hoeven we niet wachtend achterover te leunen tot de politiek eindelijk iets doorvoert of de advertentie-boycot iets oplevert. Ook wij kunnen iets betekenen in de strijd tegen online haat! Met deze vijf tips maak je het verschil:
1. Bied online haat geen groter podium
Deel of retweet geen haatvolle content; dit zorgt er alleen maar voor dat het verder wordt verspreid. Ook het ‘shamen’ van een persoon of post, en het delen van grappige maar opruiende afbeeldingen (memes) draagt bij aan verdere verspreiding van haat.
Reageer niet met ‘boze’ emojis op haatvolle comments, dit zorgt namelijk voor meer zichtbaarheid op social media.
Wees ervan bewust dat online haat niet maatgevend is voor het maatschappelijk debat en dat haat bewust wordt gebruikt door een selecte groep mensen om het debat in een bepaalde richting te sturen.
2. Verspreid geen nepnieuws
Is een bericht opruiend, en zaait het verdeeldheid? Let dan goed op! Veel nepnieuws berichten zijn ontworpen om te polariseren.
Vraag je bij artikelen altijd af wie de afzender is, welke bedoelingen zij hebben, welke bronnen zij gebruiken, en of ze geen zaken weg laten. Vergelijk de berichtgeving met andere platforms en (kwaliteits-) kranten voor je iets deelt.
3. Meld content die niet door de beugel kan
Strafbare uitingen kunnen gemeld worden bij de politie.
Nepnieuws en haat kunnen ook gerapporteerd worden bij de social media platforms.
4. Grijp ook als omstander in bij discriminatie
Spreek de dader aan met positieve normen en waarden. Het is raadzaam om deze normen en waarden bij de dader ‘te activeren’. Een voorbeeld: ‘Ik ben verbaasd dat je dat zegt/doet, aangezien ik dacht dat jij gelijkwaardigheid belangrijk vindt.’
Geef ruimte aan de gevoelens van het slachtoffer. Vooral online blijven de gevolgen van racisme onzichtbaar doordat de daders geen fysieke reactie zien bij het slachtoffer. Doe dit bijvoorbeeld door te vragen: ‘Kan je voorstellen dat je je misschien minder fijn op het werk voelt, als je met regelmaat dit soort opmerkingen over je afkomst hoort?’
Spreek aan vanuit een groep. Bijvoorbeeld als je werkt bij hetzelfde bedrijf, als je beide voetbalfans, of buurtbewoners zijn. Als je wat deelt met elkaar, is het makkelijker om elkaar aan te spreken: ‘Zo willen we hier toch niet met elkaar omgaan?’
5. Ga niet in discussie met #HobbyHaters
Wil je ingaan tegen haat of iets positiefs onder een haat bericht plaatsen? Probeer dit zo kort en bondig mogelijk in één post te doen. Lange discussies hebben een aanzuigende werking op #HobbyHaters.
Heeft een account een eenzijdige boodschap die wordt verkondigd met haatvolle en opruiende content? Dan is dit account waarschijnlijk een #HobbyHater. Jij bent niet in staat om zijn of haar mening te veranderen, maar je biedt de hater wel extra zuurstof door in discussie te gaan.
Wil je meer weten over hoe je kan ingrijpen bij discriminatie als omstander, het nut, de noodzaak en tips?
Kijk dan op de website van KIS.