SOCRATES: de Jonge Koningin van Athene
30 JULI, 2019 — EDWIN VAN DE SCHEUR
Fotografie door: Christina Desylla
Iedereen kijkt om wanneer de jonge drag queen Socrates vol zelfvertrouwen over de Atheense straten paradeert. Het is niet makkelijk om overdag volledig in drag over straat te lopen, maar dat zou je niet zeggen als je naar Socrates kijkt:
“Drag is een kunstvorm die bedoeld is om live voor mensen op te voeren. Het ligt daarom best voor de hand om er de straat mee op te gaan,” vertelt ze ons vlak voor de aanvang van de fotoshoot. “Op straat kan ik stralen. Ik kan mensen vertellen dat ze volledige zichzelf kunnen zijn.”
De fotoshoot is een verfrissende afwisseling van het gebruikelijke nachtleven waar de Atheense drag queens normaal gesproken optreden. En hoewel Socrates weldegelijk van het nachtleven geniet en er voldoening uithaalt, is het tegelijkertijd ook een ware uitputtingsslag. Het is meteen duidelijk dat Socrates grotere ambities heeft: het bereiken van de mainstream spotlight en verbindingen leggen tussen de queer gemeenschap en de rest van de samenleving.
DE TRANSFORMATIE
De meeste mensen die eerder nog in verbazing om keken naar Socrates hadden haar een paar uur daarvoor niet herkent toen ze de werkruimte kwam binnengelopen in haar alledaagse gedaante: een jonge man met kort, donker haar, een bril, en een simpele, comfortabele roze hoodie.
Eenmaal binnen haalde Socrates meteen al zijn spullen tevoorschijn: de pruik, make-up, kleding, en nog een heel arsenaal aan overige materialen. Beetje bij beetje en laag voor laag zien we de jonge man transformeren in de jonge koningin die we herkennen van de foto’s.
Terwijl de transformatie gestaag vordert, begint Socrates uit te leggen hoe ze überhaupt met drag begonnen is: “ik werd veel gepest op de middelbare school. Geweld was vrij normaal. Toen ik 14 was bereikte het pesten ook een compleet nieuw niveau; ik werd zelfs een keer in mijn hand gesneden. Al met al, voelde de situatie heel onveilig en was ik iedere dag bang dat mij iets zou overkomen.
“Drag is een manier om je eigen worstelingen te overwinnen.”
“Eenmaal thuis van school, was ik vooral op zoek naar afleiding. Die vond ik uiteindelijk in RuPaul’s Drag Race.”
Al meer dan tien jaar heeft het Amerikaanse reality programma ‘RuPaul’s Drag Race’ de meest uiteenlopende drag queens tegen elkaar laten strijden om de titel: ‘America’s Next Drag Superstar’. De show wordt onthaald voor diens rol in de emancipatie van de LHBT gemeenschap, en drag queens in het bijzonder. Het heeft de drag scène vol in het daglicht geplaatst en heeft belangrijke stappen gezet voor de acceptatie en inclusie van drag queens in de rest van de samenleving.
Het programma gaf Socrates eindelijk rolmodellen waar hij naar kon opkijken: “Alle deelnemers hadden zo hun eigen worstelingen en obstakels uit het verleden. Desondanks lukte het ze om die emoties onder ogen te komen en er iets mee te doen. Ze veranderen die emoties in kunst, in levenslessen. Niet alleen voor het publiek, maar ook voor zichzelf. Drag is een manier om je eigen worstelingen te overwinnen.”
In het begin ging Socrates’ interesse voor drag niet veel verder dat het reality programma. Dat veranderde toen hij ging studeren aan de kunstacademie van Athene. Daar begon hij andere drag queens te assisteren om er al snel genoeg achter te komen dat het het genoeg was. Hij wilde zijn eigen drag creëren.
“Mijn eerste opdracht was voor een tentoonstelling. Ik besteedde al mijn geld aan mijn eigen drag. Ik investeerde zowel financieel als emotioneel,” zo legt hij uit. “Het is niet per se moeilijk om uit te voeren, maar het duurt wel even voordat je alles verwerkt hebt. Het was zeker een uitdaging in het begin. Mensen benaderen je op een compleet andere manier. Het zorgt ervoor dat je blik op de samenleving — en zeker wat betreft vrouwelijkheid en seksualiteit — snel verandert.”
“Desondanks gaf het mij bijzonder veel zelfvertrouwen!”
SOCRATES
Iedereen die aan drag begint krijgt de unieke kans om zichzelf van de grond af aan opnieuw uit te vinden. De meeste drag queens kiezen er daarom ook voor om een nieuwe, vaak vrouwelijkere artiestennaam aan te nemen. Socrates, daarentegen, koos ervoor om haar gebruikelijke voornaam te behouden. Een keuze die zijzelf vrij voor de hand liggend vond: “door mijn eigen naam te blijven gebruiken, laat ik zien dat mijn drag, mijn kunst, een fundamenteel onderdeel is van wie ik ben.”
“Bovendien is het een exotische, niet gender-specifieke, en makkelijk te onthouden naam die ook in het engels lekker over de tong rolt. Dankzij de filosoof heeft de naam natuurlijk ook al een zeker gewicht. Het lijkt me hilarisch om ooit quotes van mij ergens te hebben staan waarbij mensen in eerste instantie moeten denken aan de filosoof — alleen maar om erachter te komen dat het van mij af komt.”
In haar drag besteed Socrates veel aandacht aan de details om haar verhaal op te bouwen. Door de modetrends van nu te combineren met elementen uit haar favoriete films, boeken, en muziek, probeert ze een uniek geheel te creëren: “door al deze onderdelen samen te brengen in iets dat volledig staat voor wie ikzelf ben, wil ik een verhaal vertellen met een duidelijk begin en einde.”
Socrates wil haar publiek vertellen dat ze er mogen zijn. Dat ze zichzelf mogen zijn. Ze wil het queer rolmodel zijn dat zijzelf alleen kon vinden aan de andere kant van de Atlantische Oceaan: “Ook al heeft de moderne technologie ervoor gezorgd dat ik mijn eigen rolmodellen heb kunnen vinden, bevonden ze zich nog steeds op een geheel ander continent. Ze stonden niet dicht bij mij. Natuurlijk waren er hier in Griekenland ook drag queens te vinden, maar er was een duidelijke generatiekloof waardoor ik mezelf niet volledig met hun kon identificeren.”
“Drag heeft ervoor gezorgd dat ik mijn eigen rolmodel kan zijn,” vertelt Socrates vol trots. “Ik ben mijn eigen lerares. Vroeger voelde ik me vaak alleen, geïsoleerd, en hulpeloos. Tegenwoordig voel ik me vooral onafhankelijk. Ik kan mijzelf veel beter uitdrukken en ik durf andere mensen om hulp te vragen wanneer ik het nodig heb.”
“Ik ben nog steeds verlegen, ook al lijkt het vaak niet zo. Als ik in drag ben vertel ik niet alleen anderen dat ze er mogen zijn. Ik vertel het in eerste instantie aan mezelf.”
GESCHIEDENIS SCHRIJVEN
Het verhaal van Socrates spreekt boekdelen over de grotere worstelingen van de Griekse drag gemeenschap. In tegenstelling tot diens Amerikaanse tegenhanger, kent de Griekse gemeenschap geen volledig ontwikkelde en uitgeschreven geschiedenis. Maar dat die nog niet geschreven is, wil niet zeggen dat het in de toekomst niet gaat gebeuren.
Socrates is optimistisch: “Onze geschiedenis is nu misschien nog niet vastgelegd, maar we zijn nu wel geschiedenis aan het maken. Verandering vindt snel plaats, en omdat we er zelf nu middenin staan, is het lastig om al onze prestaties goed te overzien.”
“Als drag queen kan ik anderen geven wat ik zelf niet had.”
Het is makkelijk om in het negatieve te blijven hangen. Socrates, daarentegen, toont zich vastberaden om dit te veranderen. Ze is er van overtuigd dat simpele, positieve verhalen veel vaker verteld moeten worden. Het zijn dergelijke verhalen die ons een voorbeeld voor de toekomst kunnen geven.
“Kijk bijvoorbeeld naar mijn ouders. Zij accepteerde mij homoseksualiteit en drag vanaf het eerste moment. Dat soort verhalen krijgen doorgaans niet de aandacht, ondanks dat we ook hier veel van kunnen leren. Want ondanks dat zij mij vanaf het begin hebben omarmt voor wie ik ben, zie ik het nog steeds als een proces waar we allemaal aan werken. Mijn ouders omarmen mij nu op een andere manier dan in het begin. De omhelzing is breder, completer, en veel meer betrokken.”
“Er zijn genoeg worstelingen in de wereld, en ze zijn stuk voor stuk echt, maar ik ben ervan overtuigd dat ze ooit voorbij zullen zijn. Het wordt beter, steeds een beetje meer. Daar wil ik me op focussen.”
DE DROOM
Wanneer Socrates wordt gevraagd naar haar droom opdracht, begint ze onmiddellijk te stralen: “Weet je, idealiter vragen Madonna of Florence Welsh mij voor een gastoptreden tijdens een van hun concerten.”
“Oké, dat zie ik natuurlijk niet in de nabije toekomst gebeuren, maar het spreekt denk ik wel voor wat ik op de lange termijn hoop te bereiken. Ik wil dat mijn platform zoveel mogelijk een mainstream publiek bereikt zodat ik me kan uitspreken over de zaken die mij aan het hart gaan. Ik wil een rolmodel zijn voor mezelf en voor zij die nog op zoek zijn naar de ene persoon die hen vertelt dat alles goed zal komen. Dat zij zichzelf kunnen zijn.”
“Toen ik zelf nog een tiener was had ik geen Grieks queer rolmodel waar ik naar kon opkijken en die me vertelde dat alles wel op zijn pootjes terecht zal komen, en dat als ik er voor werk, ik grootse dingen kan bereiken. Ik hoop dat ik er kan zijn voor de tieners die nu aan het ontdekken zijn wie ze zijn en later willen worden.”
“Als drag queen kan ik anderen geven wat ik zelf niet had.”
